Het verwende kind syndroom
In een wereld waar materieel comfort en gemak voor veel gezinnen de norm zijn geworden, zien we steeds vaker kinderen die worstelen met wat bekend staat als het "verwende kind syndroom". Dit fenomeen, dat in de jaren '80 door psycholoog Dr. David Elkind werd benoemd, verwijst naar gedragsproblemen die voortkomen uit overmatige toegeeflijkheid van ouders en een gebrek aan grenzen. Maar wat betekent het precies, en hoe kunnen ouders dit voorkomen?
Wat is het verwende kind syndroom?
Het verwende kind syndroom is geen officiële medische diagnose, maar eerder een verzameling gedragskenmerken die vaak worden waargenomen bij kinderen die te veel krijgen – zowel materieel als qua aandacht – zonder de bijbehorende verantwoordelijkheid. Kinderen met dit syndroom vertonen vaak kenmerken zoals:
Gebrek aan dankbaarheid: Ze verwachten voortdurend dat anderen aan hun wensen voldoen.
Problemen met zelfdiscipline: Ze hebben moeite om nee te accepteren en raken snel gefrustreerd.
Moeite met sociale relaties: Ze vinden het lastig om empathie te tonen of samen te werken met anderen.
Hoewel alle kinderen weleens egoïstisch gedrag vertonen – een normaal onderdeel van de ontwikkeling – kan aanhoudend verwend gedrag op de lange termijn leiden tot moeilijkheden in het volwassen leven.
Hoe ontstaat het?
Het verwende kind syndroom ontstaat vaak door goedbedoelde, maar ongepaste opvoedingskeuzes. Denk bijvoorbeeld aan ouders die:
- Overmatig belonen: Kinderen overladen met speelgoed, gadgets en ervaringen om ze gelukkig te maken of schuldgevoelens te compenseren.
- Gebrek aan grenzen stellen: Kinderen toestaan om constant hun zin te krijgen, zelfs als dat onredelijk is.
- Ongelijk behandelen: De behoeften van het kind boven die van het gezin of anderen stellen, waardoor het kind leert dat zijn of haar wensen altijd prioriteit hebben.
Gevolgen op lange termijn
Het verwende kind syndroom kan verstrekkende gevolgen hebben. Als kinderen niet leren omgaan met teleurstelling of verantwoordelijkheid, kunnen ze op volwassen leeftijd moeite hebben met:
- Het aangaan van gezonde relaties.
- Het omgaan met stress of tegenslagen.
- Het vinden van intrinsieke motivatie op werkgebied.
Hoe kun je het voorkomen?
Gelukkig zijn er eenvoudige, maar prima manieren om te voorkomen dat kinderen verwend raken:
- Stel duidelijke grenzen: Kinderen gedijen bij voorspelbaarheid en regels. Maak duidelijk wat je van hen verwacht en wees daar helder en duidelijk in.
- Leer waardering: Moedig kinderen aan om dankbaar te zijn door samen na te denken over wat ze al hebben, in plaats van wat ze nog willen.
- Geef verantwoordelijkheden: Laat je kind meehelpen in het huishouden of andere taakjes uitvoeren die passen bij hun leeftijd. Dit helpt hen verantwoordelijkheid te ontwikkelen.
- Beperk materieel geven: Geef cadeaus met mate en focus meer op ervaringen en tijd samen.
- Wees een rolmodel: Kinderen leren door te observeren. Laat zien hoe jij zelf omgaat met teleurstellingen en dankbaarheid.
